اثرات زیست محیطی جاده‌ها
از آنجایی‌که در دنیای امروز مردم به شدت برای حمل‌ونقل به خودروها متکی شده‌اند، جاده‌ها افزایش یافته‌اند. این شبکه بزرگ جاده‌ها به‌طور چشم‌گیری مناظر را تغییر داده و می‌تواند اثرات مخربی بر حیات وحش بگذارد. جاده ها علاوه بر خطر مرگ‌ومیر، می‌توانند یکی از منابع آلودگی محیط زیست باشند. مطالعه اثرات زیست محیطی جاده‌ها یکی از حوزه‌های مهم مطالعات علوم زیست محیطی است، زیرا تأثیر جاده‌ها اغلب فراتر از سطح خود جاده گسترش می‌یابد.
تاثیر جاده ها بروی محیط زیست
جاده‌ها می‌توانند تأثیرات مثبت و منفی مختلفی بر مردم و محیط داشته باشند. جنبه مثبت جاده‌ها این است که فرصت حرکت و حمل‌ونقل برای مردم و کالاها را فراهم می‌آورد و جنبه منفی جاده‌ها این است که زمین را اشغال نموده و مانعی برای حضور حیوانات می‌گردند. جاده‌ها همچنین می‌توانند بر منابع آب طبیعی و مناطق دفع پسماند اثرات مخربی بگذارند. اثرات مخرب ساخت‌وساز و مدیریت جاده‌ها عبارتند از آلودگی صوتی، گردوغبار و ارتعاش.
آلودگی صوتی عمدتا در طول مراحل ساخت جاده رخ می‌دهد، البته در طول عملیات نگهداری نیز میزان کمتری از آلودگی صوتی اتفاق می‌افتد. گردوغبار نیز در طول ساخت جاده ایجاد می‌شود. ارتعاش نیز ناشی از سطوح ناهموار جاده‌ها بوده و می‌تواند اثرات و مشکلات قابل‌توجهی را در خانه‌های نزدیک به منبع ایجاد کند.
کاهش اثرات زیست محیطی جاده‌ها
تمامی جاده‌ها آثاری بر محیط زیست دارند. فاز ساخت‌وساز حساس‌ترین مرحله در این زمینه است و ضروری است تا اقدام‌های لازم برای کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از آن انجام شود.در واقع بایستی پیش از مرحله ساخت، منابع و مسیرهای حرکت آلاینده‌ها شناسایی شوند و ارزیابی اثرات زیست محیطی برای ساخت جاده مذکور انجام گردد. یک قاعده سرانگشتی برای کاهش اثرات زیست محیطی جاده‌ها، قاعده “منبع-مسیر-هدف” است. این موارد سه پارامتر مهم را در کاهش اثرات زیست محیطی تعریف می‌نمایند. روش‌های کاهش ریسک را می‌توان هم در محل و هم خارج از محل اجرا نمود.
گزینه‌های مواجهه با منبع آلودگی عبارتند از: پیش‌گیری، اجتناب و کاهش. هدف مرحله پیش‌گیری، جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها به محیط زیست است. مرحله اجتناب شامل روش‌های طراحی خاص مانند مسیریابی مجدد جهت جلوگیری از عبور جاده از یک منطقه حساس زیست محیطی است. آخرین راه حل نیز مرحله کاهش است و تنها زمانی بایستی در نظر گرفته شود که امکان توقف انتشار آلاینده‌ها و یا اجتناب از ساخت جاده در منطقه حساس وجود نداشته باشد.
اثرات زیست محیطی جاده‌ها در پروژه‌های راهسازی
آثار مخرب زیست‌محیطی جاده‌ها تنها مربوط به مرحله ساخت‌وساز و نگهداری نمی‌باشد. وسایل نقلیه موتوری که از این جاده‌ها استفاده می‌کنند نیز می‌توانند موجب مشکلاتی نظیر آلودگی صوتی ناشی از ترافیک، کاهش کیفیت هوا، گردوغبار و تخریب و آلودگی منابع آب طبیعی و نیز باعث از بین رفتن مناظر و فرسایش خاک شوند. رایج‌ترین مشکلات زیست محیطی مرتبط با جاده‌ها عبارتند از:
- آلودگی هوا
- جنگل‌زدایی
- آلودگی صوتی
- آلودگی منابع آب
- ارتعاش
- تخلیه پساب در کنار جاده
- تخریب حیات وحش
- تصادفات
- آلودگی خاک
- راه‌اندازی صنایع مختلف در طول جاده‌ها
ارزیابی اثرات زیست محیطی یک بررسی اصولی از اثرات مثبت و منفی بر محیط فیزیکی، بیولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از یک پروژه پیشنهادی است. ارزیابی اثرات زیست محیطی با ارائه رویکردهای جایگزین، اصلاح طراحی و اقدامات اصلاحی طرحی را جهت کاهش اثرات منفی زیست محیطی هر پروژه‌ی توسعه‌ای ارائه می‌دهد. از آنجایی‌که راهسازی نیز یکی از فعالیت‌های عمده کشور است و از منابع اصلی آسیب به محیط زیست به شمار می‌آید، پیش از هر پروژه راهسازی، ارزیابی اثرات زیست محیطی آن پروژه الزامی است.
شرکت مهندسان مشاور آرین ستاک اندیش
محیط زیست برای ما
ما برای محیط زیست
شرکت مهندسین مشاور آرین ستاک اندیش با بیش از یک دهه تجربه موفق در زمینه انرژی و اجرای پروژه‌های متعدد و موفق در زمینه محیط زیست، توانایی آن را دارد که خدمات ارزنده‌ای در خصوص ارزیابی اثرات زیست محیطی مرتبط با پروژه‌های راهسازی ارائه دهد
