| عنوان پروژه: | مطالعات طرح ریزی سیستم مدیریت پسماند شهرک صنعتی چرمشهر |
| کارفرما: | شرکت شهرک‌های صنعتی تهران وزارت صنایع و معادن |
| محل اجرای پروژه: | چرمشهر |
| حوزه تخصصی پروژه: | پسماند |
| وضعیت پروژه: | تکمیل-1389 |
صنعت دباغی یکی از قدیمی‌ترین صنایع در جهان است و قدمت مشکلات مربوط به تصفیه و دفع پسماندهای این صنعت هم احتمالاً به همین نسبت زیاد است. سلسله مراتب سیستم مدیریت پسماند در واحدهای تولید چرم و دباغی نیز، مانند سایر سیستم‌های مدیریت پسماند به ترتیب عبارتند از:
- جلوگیری از تولید پسماند
- کاهش مقدار پسماند
- استفاده مجدد
- بازچرخش/بازیافت
- دفع پسماند
جلوگیری از تولید پسماند با انجام اصلاحات در فرایندهای تولید محصول و یا استفاده از فناوری‌های جدیدتر میسر خواهد شد. گاهی استفاده از فناوری‌های جدید نیاز به صرف هزینه‌های زیادی دارد و در کشوری مثل ایران که با مشکلات اقتصادی فراوانی روبرو است، تنها با توجیه کاهش مقدار تولید پسماند در فرایندها امکانپذیر نیست. اما اصلاح فرایندهای تولید گاهی با صرف هزینه‌ای منطقی امکانپذیر بوده و نه تنها مقدار تولید پسماند را کاهش می‌دهد، بلکه گاهی منجر به بالا رفتن راندمان تولید و بهبود محصولات نیز می‌شود.
منظور از کاهش تولید پسماند هم کاهش در کمیت پسماند تولیدی است و هم کاهش در میزان سمیت و خطرناکی پسماند. اگر راهکارهایی مورد استفاده قرار بگیرند که بدون تغییر در کمیت پسماند تولید شده تنها سمیت و خطرناک بودن پسماند را کاهش دهند، همچنان بخشی از اهداف کاهش پسماند براورده شده و مزایای زیست محیطی آن در سیستم مدیریت پسماند لحاظ خواهد شد.
استفاده مجدد و بازیافت نیز راهکارهایی را ارئه می‌دهند که بعد از تولید شدن پسماند، با مد نظر قرار دادن هدف حداکثر بازیابی از منابع (از اهداف توسعه پایدار)، از پسماند تولید شده محصول جدیدی تولید شود و یا در فرایندهای دیگر تولید در داخل یا خارج واحدی که پسماند را تولید کرده مورد استفاده مجدد قرار بگیرد.
در صورتی که همه مراحل فوق به خوبی اجرا شوند همچنان بخشی از پسماند باقی می‌ماند که قابل استفاده نبوده و بایستی دفع شود.
نکته مهم در یک سیستم مدیریت پسماند این است که همه مراحل سیستم مدیریتی به هم وابسته بوده و تمرکز بر یک بخش بدون مد نظر قرار دادن بخش‌های دیگر گاه ممکن است حتی به وخیم‌تر شدن شرایط منجر شود. مثلاً با کاهش پسماند یک بخش از فرایند ممکن است کمیت یا سمیت پسماندهای بخش دیگری را به طور ناخواسته افزایش دهیم.
طبق تعریف قانون مدیریت پسماند، به مواد جامد، مایع و گاز (غیر از فاضلاب) که به طور مستقیم یا غیرمستقیم حاصل از فعالیت انسان بوده و از نظر تولید کننده، زاید تلقی می شود، پسماند گفته می‌شود. پسماندها به پنج گروه تقسیم می شوند:
1- پسماندهای عادی: به کلیه پسماندهایی گفته می شود که به صورت معمول از فعالیت های روزمره انسان ها در شهرها، روستاها و خارج از آن ها تولید می شود، از قبیل زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی.
2- پسماندهای پزشکی (بیمارستانی): به کلیه پیشماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستان ها، مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاه های تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه گفته می شود. سایر پسماندهای خطرناک بیمارستانی از شمول این تعریف خارج است.
3- پسماندهای ویژه: به کلیه پسماندهایی گفته می شود که به دلیل بالا بودن حداقل، یکی از خواص خطرناک، از قبیل سمیت، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد و آن دسته از پسماندهای پزشکی و نیز بخشی از پسماندهای عادی، صنعتی، کشاورزی که نیاز به مدیریت خاص دارند، جز پسماندهای ویژه محسوب می شوند.
4- پسماندهای کشاورزی: به پسماندهای ناشی از فعالیت های تولیدی در بخش کشاورزی گفته می شود از قبیل فضولات،لاشه حیوانات (دام، طیور و آبزیان) محصولات کشاورزی فاسد یا غیرقابل مصرف.
5- پسماندهای صنعتی: به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیت های صنعتی و معدنی و پسماندهای پالایشگاهی صنایع گاز، نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می شود از قبیل براده ها، سرریزها و لجن های صنعتی.
شرکت مهندسان مشاور آرین ستاک اندیش
محیط زیست برای ما
ما برای محیط زیست
برای پایش، کنترل و مدیریت پسماند خود نیازمند راه حل هستید؟ ما در این امر متخصصیم.
