کاهش آلودگی هوا و استراتژی‌های کنترلی آن
امروزه، استفاده از سیستم‌های کنترل آلودگی هوا امری ضروری است. آلاینده‌های هوا هم به صورت طبیعی (مانند فوران‌های آتشفشانی و آتش‌سوزی‌های جنگلی) و هم از طریق منابع انسان ساخت (منابع متحرک و ساکن) تولید می‌شوند.
منابع متحرک به منابعی مانند هواپیما، قطار و خودرو اشاره دارد، در حالی که منظور از منابع ساکن منابع صنعتی مانند نیروگاه‌ها، کارخانه‌ها و سایر تاسیسات می‌باشد. آلاینده‌های تولید شده توسط منابع متحرک یا ساکن در غلظت‌های بالا می‌توانند اثرات نامطلوبی بر جو، محیط اطراف و زندگی انسان داشته باشند، مانند افزایش میانگین دمای جهانی، کاهش دید، کاهش کیفیت هوا، و تأثیر بر سلامت انسان.
ملاحظات طراحی استراتژی‌های کنترل آلودگی هوا
استراتژی‌های کنترلی مرتبط با کیفیت هوا مجموعه‌ای از تکنیک‌ها و اقدامات خاصی است که جهت کاهش آلودگی هوا و رسیدن به استانداردهای کیفیت هوا شناسایی و اجرا می‌شود. جهت موثر واقع شدن استراتژی کنترلی، مهندسین مشاور در طراحی استراتژی‌های کنترل آلودگی هوا بایستی ملاحظات زیر را مد نظر قرار دهند:
محیطی: عواملی مانند شرایط کیفیت هوای محیط، شرایط هواشناسی مربوطه، مکان منابع انتشار، سطح صدا و هرگونه آلودگی جانبی از خود سیستم کنترلی.
مهندسی: عواملی مانند ویژگی‌های آلاینده (مانند واکنش‌پذیری و سمیت)، ویژگی‌های جریان گاز، ویژگی‌های عملکرد سیستم کنترل، و امکانات کافی (به عنوان مثال، آب برای اسکرابرهای مرطوب).
اقتصادی: عواملی مانند هزینه سرمایه، هزینه‌های عملیاتی، نگهداری تجهیزات، طول عمر تجهیزات و هزینه‌های اداری، قانونی و اجرایی.
برای کاهش، حذف یا جلوگیری از آلودگی در منبع بایستی رویکردهای پیشگیری از آلودگی در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال می‌توان به استفاده از مواد خام یا سوخت با سمیت کمتر، استفاده از فرآیند صنعتی کم آلاینده و بهبود کارایی فرآیند اشاره کرد. استفاده از فناوری‌های پیشگیری و کنترل آلودگی هوا نیز یکی دیگر از رویکردهای کنترل منابع انتشار آلودگی محسوب می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به اسکرابرهای مرطوب، فیلترهای پارچه‌ای (بگ‌هاوس‌ها)، رسوب دهنده‌های الکترواستاتیکی، سیستم‌های احتراقی (اکسیدکننده‌های حرارتی)، کندانسورها، جاذب‌ها و روش‌های بیولوژیکی اشاره کرد.
انواع سیستم‌ها و تجهیزات کنترل آلودگی هوا
آلاینده‌های هوا تقریباً در هر جنبه‌ای از فرآیندهای صنعتی، از جمله تامین مواد خام، تولید محصول، خدمات نگهداری و تعمیر و توزیع، تولید می‌شوند. در نتیجه، انواع مختلفی از تجهیزات کنترل آلودگی هوا برای آلاینده‌های هوا وجود دارد. سپس تجهیزات کنترلی برای آلاینده‌های هوای ناشی از منابع ساکن معرفی می‌شوند.
برای یک محیط صنعتی، تجهیزات کنترل آلودگی هوا به تجهیزات و سیستم‌های مورد استفاده برای کاهش و حذف انتشار مواد آلاینده خطرناک از جمله ذرات معلق و گازهای تولید شده در بخش‌های مختلف اشاره دارد. تجهیزات کنترلی در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارد و از انتشار مواد شیمیایی، بخارات و گرد و غبار جلوگیری می‌کند و هوای محیط کار را فیلتر و تصفیه می‌کند. به طور معمول، فن‌ها یا دمنده‌ها، انتشارات را به تجهیزات و سیستم‌های کنترل آلودگی هوا هدایت می‌کنند و در نتیجه آلاینده‌های هوا را با استفاده از یک یا چند فرآیند زیر حذف می‌کنند یا کاهش می‌دهد:
فرایندهای حذف و یا کاهش آلاینده‌های هوا
– احتراق (به عنوان مثال از بین بردن آلاینده)
– تبدیل (به عنوان مثال تغییر شیمیایی آلاینده به ترکیبی کمتر مضر)
– جمع آوری (یعنی حذف آلاینده از هوا قبل از انتشار آن در محیط و جو)
برخی از تجهیزات کنترلی آلودگی هوا که در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از یک یا چند روش ذکر شده در بالا استفاده می‌کنند، عبارتند از:
تجهیزات کنترلی آلودگی هوا
- اسکرابرها
- فیلترهای هوا
- سیکلونها
- الکتروفیلترها (رسوب‌دهنده‌های الکترواستاتیکی)
- تجهیزات جمع آوری بخارات
- زباله‌سوزها
- اکسیدکننده‌های حرارتی
- بیوفیلتر
در جدول زیر برخی از تجهیزات کنترلی به همراه آلاینده‌هایی که می‌توانند حذف کنند، آمده است:
| نوع تجهیزات کنترلی | نوع آلاینده‌هایی که قابلیت حذف شدن دارند | مثال آلاینده‌ها |
| اسکرابرها | – | – |
| اسکرابرهای خشک | آلاینده‌های گازی | گازهای اسیدی،ترکیبات هیدروکربنی،فلزات سنگین،دی‌اکسید گوگرد، PAHs و … |
| اسکرابرهای تر | آلاینده‌های گازی، ذرات معلق | ترکیبات محلول در آب،گازهای اسیدی و قلیاییVOCsترکیبات گوگردوغبار |
| فیلترهای هوا | – | – |
| فیلترهای هپا | ذرات معلق ≥ 3/0 میکرون | آلاینده های زیستی،قارچ،گرده،دود،گرد و غبار |
| بگ‌هاوس | ذرات معلق | گردوغبار،پودرهای ریز،فلزات،ساینده‌ها |
| سیکلون | ذرات معلق ≥ 10-20 میکرون | گردوغبار،خاکستر،خرده‌های مواد |
| الکتروفیلتر | ذرات معلق | گردوغبار،دود،دوده |
| تجهیزات جمع آوری بخارات | ترکیبات گازی | بخار،مه،دود،گاز اسیدی،روغن، آب و … |
| اکسیدکننده‌های حرارتی | ترکیبات گازی، ذرات معلق | VOCs،ترکیبات هیدروکربنی،بخارات ،ترکیبات بو و آلی،زباله های جامد،دوده |
| بیوفیلتر | ترکیبات گازی | ترکیبات محلول در آب،VOCs،HAP، آلی،ترکیبات بو |
شرکت مهندسان مشاور آرین ستاک اندیش
محیط زیست برای ما
ما برای محیط زیست
شرکت مهندسین مشاور آرین ستاک اندیش با بیش از یک دهه سابقه در زمینه محیط زیست و انرژی و اجرای پروژه‌های متعدد و موفق در زمینه محیط زیست، توانایی آن را دارد که خدمات ارزنده‌ای در خصوص پروژه‌های آلودگی هوا مرتبط با صنایع مختلف مختلف ارائه دهد.
